Nowy Targ
Królewskie Wolne Miasto Nowy Targ leży w centrum Kotliny Nowotarsko-Orawskiej, w widłach Białego i Czarnego Dunajca. W 1254 roku książę Bolesław Wstydliwy zezwolił cystersom na sprowadzenie na te tereny osadników. Jedną z nowy miejscowości, które wtedy powstały był Nowych Targ. Brak jednak w dokumentach z XIII wieku wzmianki, która by potwierdzała powstanie Nowego Targu. Pierwsza zachowana do dziś informacja pochodzi z 1326 roku. Wiadomo, że rok później Nowy Targ był lokowany na prawie niemieckim. W XIV wieku początkowo Nowy Targ był własnością klasztoru szczyrzyckiego, a następnie królewską. W 1346 roku Kazimierz Wielki wydał przywilej lokacyjny. Początkowo wójtami w Nowym Targu byli potomkowie zasadźcy Dymitra. W XV wieku wójtostwo trafiło w ręce starosty Ratułda. W tym czasie wprowadzano nowe daniny. Podobnie było za rządów Pieniążków, Komorowskich czy Kazanowskich. Przełom XVII i XVIII wieku przyniósł stopniowy upadek Nowego Targu, miasto dotykały pożary, najechali na nie Szwedzi, a także wybuchła epidemia dżumy. Jeszcze przed I rozbiorem tereny te trafiły w ręce Austo-Węgier. W czasie II wojny w mieście istniało getto. Dziś Nowy Targ wciąż przez górali jest traktowane jako stolica Podhala i nazywane „Miastem”.
