Opactwo cystersów w Mogile
lokalizacja: ul. Klasztorna 11
Opactwo w Mogile powstało z fundacji biskupa krakowskiego Iwona Odrowąża w 1222 r. Przybyli tu cystersi ze Śląska. W skład kompleksu budowli wchodzą m.in.: bazylika, klasztor, pałac opacki i budynki gospodarcze. Kościół pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny i św. Wacława otrzymał w 1970 r. od papieża Pawła VI tytuł Bazyliki Mniejszej. To jedna z najcenniejszych budowli z XIII w., jedna z najstarszych budowli ceglanych w Polsce. Kościół reprezentuje wczesny gotyk (tzw. cysterski, przejściowy z romańskim), jest trójnawowy. Ma długość 63,5 m i szerokość 27 m. Konsekracji dokonał biskup krakowski Prandota 5 maja 1266 r. Wówczas kościół nie był jeszcze skończony. Zrobione było jedynie prezbiterium, kaplice bliźnie i transept. Na uwagę zasługuje barokowy ołtarz wewnątrz którego znajduje się cudowny wizerunek Pana Jezusa Mogilskiego. Ołtarz podzielony jest kolumnami korynckimi na trzy części. Znajduje się tu także rzeźba Chrystusa na Krzyżu o wysokości 1,92 m z drugiej połowy XIV wieku (rzeźba posiada naturalne włosy i brodę). W pierwszej połowie XVI wieku wnętrze kościoła ozdobiono polichromią wykonana przez malarza Stanisława Samostrzelnika.
